1.เบ็ดธง
ประกอบด้วยไม้ไผ่เหลาและสายเบ็ด ใช้ปักตามริมน้ำเพื่อให้ปลามากินเหยื่อโดยที่ปลายสายเบ็ดจะถูกเกี่ยว
กับร่องที่โคนคันเบ็ด เมื่อปลากินเหยื่อก็จะหลุดออกแล้วปลายคันเบ็ดจึงดีดกระตุกเกี่ยงปากไว้ ใช้จับปลาช่อน ปลาดุก และปลาหมอ
2.เบ็ดราว
เป็นเครื่องมือเบ็ดที่มีเบ็ดหลายตัวใน 1 ชุด โดยมีสายคร่าว* ที่ยาวได้ตั้งแต่ 50 - 200 ม. มีทั้งชนิดที่เกี่ยวเหยื่อและไม่เกี่ยว แต่ที่ไม่ใช้เหยื่อมักมักมีจำนวนสายเบ็ดถี่มากกว่า ระยะของสายเบ็ดจึงมีึตั้งแต่ 20-50ซม.
การใช้นั้นก็จะทิ้งขวางกระแสน้ำโดยผูกปลายด้านหนึ่งของสายคร่าวไว้กับเรือ หรือผูกขว้างลำน้ำไว้เลย และมีทุ่นลอยผูกไว้เป็นเครื่องหมายในบางช่วง มักใช้เหยื่อ เช่
น ข้า
วสุกผสมรำกล้วยปั้นเป็นก้อน หรือใช้กุ้ง
แมลง แกลบ โดยทิ้งไว้ราว 2-4 ชม. แล้วจึงกู้ขึ้นโดยใช้เรือพายไปตามแนวสายคร่าว ปลาที่จับได้มักมีขนาดใหญ่ เช่น ปลาช่อน ปลาชะโด ปลาสวาย ปลาเทโพ ปลาเค้า ปลากด บางครั้งก็ติดปลากระเบนหรือปลากระโห้ขนาดใหญ่มาก ๆ
*สายคร่าว หมายถึง สายเชือกหลักที่ผูกสายเบ็ดไว้เป็นระยะ
3.ลันและอีจู้
เป็นเครื่องมือขนาดขนาดเล็ก รูปทรงกระบอก ลันเป็นบ้องไม้ไผ่ที่มีทางเข้าด้านเดียว แต่อีกปลายจะทำช่องแคบๆ ให้กลิ่นของเหยื่อออกมาได้ เหยื่อมักเป็นหอยโข่งเน่า ปลาเน่า อีจู้เป็นเครื่องมือจักสานใช้ได้โดยไม่ต้องใส่เหยื่อ ทั้งสองอย่างนี้ใช้ดักปลาไหลโดยเฉพาะ โดยวางไว้ตามท้องนาหรือแหล่งน้ำตื้น ๆ
แล้วพรางด้วยใบไม้และกิ่งไม่ต่าง ๆ
4.ไซ
เป็นเครื่องมือจักสานจากหวายหรือไม้ไผ่จักตอกประกอบกันเป็นรูปทรงยาวปลายเรียว มีช่องให้ปลาว่ายเข้า 2 ทาง คือ ตอนหัวกับด้านข้าง ช่องปลาเข้าจะมีงาแซง*ทำด้วยไม้ไผ่ประกอบเป้นกรวยปากแคบเพื่อกันไม่ให้ปลาว่ายออกมา มักวางตามแหล่งน้ำไหลที่ตื้นหรือริมหนองน้ำ ใช้ดักพวกปลาดุก ปลาช่อน ปลากระทิง และ
ปลาขนาดเล็กอื่นๆ ไซมีหลายขนาดและหลายรูปร่าง
*งาแซง หมายถึง ซี่ไม้ปลายแหลมใช้เสียบสวนทางออกของปากช่อ
งดักปลา
5.ลอบ
ประกอบด้วยวัสดุจักตอกเช่นกัน แต่มีลักษณะเป็นทรงกระบอกมีประทุน**เรียกว่าลอบนอน หรือทรงสูงแนวตั้งเรียก ลอบยืน มีปากทางเข้าอยู่ด้านหัวหรือด้านหน้าในลอบยืน และมีงาแซงเป็นแนวยาว มักใช้ในบริเวณน้ำลึกอาจถึง 1-2 เมตร ทั้งในแม่น้ำและแหล่งน้ำนิ่ง โดยวางไว้ตามทางน้ำที่คาดว่าปลาว่ายผ่าน
ให้ปากลอบหันทวนน้ำ มักวางไว้ 2-3 วันจึงมากู้ ใช้ดักปลาที่มีขนาดใหญ่ เช่น ปลาชะโด ปลาแรด ปลาตะเพียน
**ประทุน หมายถึง ส่วนโค้งด้านบนของตัวลอบ
6.ตุ้ม
เป็นเครื่องจักสานขนาดใหญ่ มีรูปกรวยตั้ง ด้านบนเป็นปลายแคบมีขนาดต่างๆ อาจสูงถึง 1.5 ม. มีรูปร่างหลายแบบแล้วแต่ท้องถิ่น บางแบบก็อาจสร้างให้ใช้แนวนอน มักมีปากทางเข้าที่ด้านล่าง โดยใช้เหยื่อใส่ไว้ภายใน เช่น มด ปลวก ข้าวหรือรำปั้น ปลาร้า ฯลฯ มักใช้ในแม่น้ำ โดยวางที่ริมฝั่งทิ้งไว้ 1-2 วัน แล้วจึงมากู้
ใช้ดักปลาที่อยู่รวมกันเป็นฝูง เช่น ปลาแขยง ปลาสังกะวาด ปลาตะเพียน ปลาสร้อย
7.แห
เป็นเครื่องมือที่เรารู้จักกันดี แต่ผู้ใช้จะต้องมีความชำนาญ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น